Kropsla, ook wel bekend als botersla, is een van de meest geliefde en herkenbare slasoorten. Met haar zachte, boterachtige bladeren en frisse smaak is kropsla niet alleen een klassieker op het bord, maar ook een dankbare plant in de moestuin. Of je haar nu serveert met een eenvoudige dressing, verwerkt in een sandwich of gebruikt als basis voor een zomerse salade: kropsla stelt nooit teleur.
In deze blog duiken we dieper in de wereld van kropsla: de oorsprong, kenmerken, toepassingen in de keuken, gezondheidsvoordelen en hoe je deze slasoort zelf kunt kweken. Knapperige inspiratie gegarandeerd!
Wat is kropsla?
Kropsla (Lactuca sativa var. capitata) is een bladgroente die tot de familie van de composieten behoort, net als andijvie en witlof. Het is een variant van de gewone sla, gekenmerkt door haar ronde, losse krop met zachte, lichtgroene bladeren die elkaar in lagen omhullen. De smaak is mild, lichtzoet en sappig – ideaal voor mensen die niet houden van bittere sla.
In de volksmond wordt kropsla ook wel botersla genoemd, vanwege de boterzachte textuur van de bladeren. In Vlaanderen en Noord-Nederland is deze benaming zelfs gangbaarder dan ‘kropsla’.
Een stukje geschiedenis
Sla wordt al duizenden jaren geteeld – de oude Egyptenaren, Grieken en Romeinen kenden het gewas al. De Romeinen waren de eersten die verschillende types sla ontwikkelden, waaronder een vroege vorm van kropsla. In de middeleeuwen verspreidde sla zich verder door Europa en kreeg ze een vaste plek in kloostertuinen en op boerderijen.
Kropsla groeide uit tot een van de populairste slasoorten van West-Europa, lang voor de opkomst van rucola, veldsla of ijsbergsla. Tot op de dag van vandaag is kropsla een vaste waarde op markten, in supermarkten én in moestuinen.
Kropsla in de keuken
Kropsla is misschien simpel, maar zeker niet saai. Door haar zachte smaak en textuur is ze veelzijdig inzetbaar in de keuken:
Klassiek met slasaus
De traditionele bereiding: kropsla met een dressing van azijn, olie, mosterd en soms een schepje suiker. In België vaak met een gekookt eitje of aardappelen.
Als basis voor salades
Kropsla combineert perfect met ingrediënten zoals komkommer, tomaat, avocado, radijs, gerookte kip of tonijn. Voeg een frisse vinaigrette of yoghurtdressing toe voor een complete maaltijd.
In wraps of sandwiches
Gebruik grote bladeren als natuurlijke wrap of vul je boterham met een laagje sla voor extra frisheid en crunch.
Als garnering of bedje
Een bedje kropsla onder een stukje gebakken vis of vlees oogt feestelijk én voegt smaak toe.
Licht gestoofd of gebakken
Hoewel kropsla vooral rauw gegeten wordt, kan ze ook heel kort gestoofd worden, bijvoorbeeld in een roerbakgerecht of soep.
Gezondheidsvoordelen van kropsla
Kropsla is niet alleen lekker, maar ook licht en gezond. Ze bestaat voor meer dan 90% uit water, is caloriearm en zit vol met belangrijke voedingsstoffen.
Laag in calorieën
Perfect voor wie op de lijn let: ongeveer 15 kcal per 100 gram.
Rijk aan vezels
Ondersteunt de spijsvertering en zorgt voor een verzadigd gevoel.
Vitamines en mineralen
Bevat onder andere vitamine A, C, K, foliumzuur en kleine hoeveelheden ijzer, calcium en kalium – goed voor huid, ogen, bloedvaten en botten.
Hydraterend
Door het hoge watergehalte draagt kropsla bij aan je vochtbalans, vooral op warme dagen.
Antioxidanten
Helpen het lichaam beschermen tegen vrije radicalen en ontstekingen.
Zelf kropsla kweken
Kropsla is een van de makkelijkste groenten om zelf te telen. Ze groeit snel, neemt weinig ruimte in en kan zelfs in potten of bakken op het balkon worden gekweekt.
Zaaien
-
Binnen zaaien: vanaf februari (onder glas of op de vensterbank)
-
Buiten zaaien: vanaf maart tot augustus
-
Afstand: houd zo’n 25 cm ruimte tussen de planten
Verzorging
-
Standplaats: zonnig tot halfschaduw
-
Grond: luchtige, humusrijke en licht vochtige grond
-
Water: regelmatig water geven, vooral bij droogte – niet op de bladeren, om rot te voorkomen
Oogsten
-
Na 6 tot 8 weken kun je al oogsten
-
Snijd de hele krop net boven de grond af, of oogst blad voor blad voor doorlopende teelt
-
Jonge blaadjes zijn het malst en lekkerst
Tips:
-
Zaai elke paar weken een paar nieuwe plantjes voor een continue oogst
-
Bescherm tegen slakken: kropsla is een favoriete snack voor deze tuindiertjes!
Bewaren
Kropsla is een verse bladgroente en beperkt houdbaar. Bewaar haar in de groentelade van de koelkast, gewikkeld in een vochtige doek of in een gesloten zak met wat luchtcirculatie.
-
Versheid: eet binnen 2 tot 4 dagen na aankoop of oogst
-
Opfrissen: slappe blaadjes kunnen soms weer knapperig worden door ze even in ijskoud water te leggen
Recept: Simpele kropslasalade met mosterdvinaigrette
Ingrediënten (voor 2 personen):
-
1 kleine krop kropsla
-
1 el milde mosterd
-
2 el wittewijnazijn of appelazijn
-
4 el olijfolie
-
1 tl honing (optioneel)
-
Zout en versgemalen peper
Bereiding:
-
Was de kropsla, laat uitlekken en scheur in grove stukken.
-
Meng mosterd, azijn, honing, zout en peper. Voeg langzaam de olie toe terwijl je roert.
-
Meng de dressing door de sla vlak voor het serveren.
-
Serveer met gekookt ei, radijs, croutons of wat geraspte kaas.
Wist je dat…
-
Kropsla in de Romeinse tijd ook medicinaal werd gebruikt om beter te slapen?
-
De Latijnse naam Lactuca verwijst naar het melksap dat uit de stengel komt wanneer je een blad afbreekt?
-
Jonge kropsla ook als “babysla” in gemengde salades voorkomt?
-
Je kropsla ook prima kunt telen in verhoogde bakken of verticale tuinen?
Tot slot
Kropsla is misschien bescheiden in uiterlijk, maar groots in gebruik. Ze is licht, knapperig, gezond en past in bijna elke maaltijd – van klassieke salades tot moderne bowls. Daarbij is ze eenvoudig zelf te kweken, zelfs als je maar een klein tuintje of balkon hebt.
Of je nu een doorgewinterde moestuinier bent of een nieuwsgierige thuiskok, kropsla verdient een vaste plek in je groentemand én op je bord. Probeer het eens – en geniet van deze groene klassieker met karakter.